گل حفاری تا اندازه‏ بالایی باعث روان شدن حفاری چاه عمیق مته و لوله‏های حفاری در چاه نیز می‏شود. رسی که در بیشتر گلهای حفاری پایه آبی مصرف می‏شود علاوه بر سایر وظایف خود بعنوان یک روان کننده نیز عمل می‏کند. آغشتن گل حفاری به نفت یا مواد روان کننده دیگر، خاصیت روان کنندگی آن را افزایش می‏دهد و سبب کاهش گشتاور پیچشی روی مته و لوله حفاری می‏شود. با این همه اگر وزن روی مته بیش از اندازه زیاد باشد حتی بهترین گل حفاری آغشته به نفت هم حفاری چاه نمی‏توانند جلوی فرسایش و خراب شدن یاتاقانهای مته را بگیرند. در چنین شرایطی کاربرد روان کننده‏های فشار قوی می‏تواند در رفع مشکل مؤثر باشد .

تمیزکردن ته چاه از کنده‏های حفاری هنوز هم یکی از مهمترین وظایف گلهای حفاری بشمار می‏آید. گل وقتی که از جهت‏های مته بیرون می‏آید بواسطه فوران شدیدی که دارد، سبب تمیز شدن ته چاه و لبه‏های مته شده و به این ترتیب هم طول عمر مته بیشتر حفاری چاه عمیق می ‎ ‏شود و هم سرعت و بازدهی حفاری را افزایش می‏دهد. گل همچنانکه در فضای حلقوی بالا می‏رود، کنده‏های حفاری را با خود حمل کرده و آنها را از ته چاه به سطح زمین می‏رساند. کنده‏ها همزمان که به سوی سطح زمین در حرکت هستند تحت تأثیر نیروی جاذبه زمین نیز هستند و به همین دلیل پیوسته تمایل به سقوط و حفاری چاه بازگشت مجدد به ته چاه را دارند. اگر سرعت صعود گل در فضای حلقوی بیش از سرعت سقوط کنده‏ها باشد، در این صورت می‏توان انتظار داشت که کنده‏ها به سطح زمین برسند .

تمیزکردن ته چاه و انتقال کنده‏های حفاری به سطح زمین

خنک کردن مته و لوله‏های حفاری

روان کردن مته و لوله‏های حفاری

اندود کردن حفاری چاه عمیق دیواره چاه و جلوگیری از ریزش چاه

کنترل فشارهای زیر زمینی

معلق نگه داشتن کنده‏ها و مواد وزن افزا به هنگام قطع جریان گل حفاری

ترخیص شن و کنده‏های حفاری بر روی الکهای لرزان و سایر تجهیزات جدا کننده

تحمل قسمتی از حفاری چاه وزن لوله‏های حفاری و لوله‏های جداری

به حداقل رسانیدن ضایعات و آسیب‏ها به سازنده‏های مجاور چاه

انتقال توان هیدرولیکی پمپ‏های گل به مته و بحرکت در آوردن تیغه‏های متحرک مته .

در بدو پیدایش حفاری چرخشی، وظیفه گل حفاری عمدتاً انتقال کنده‏های حفاری از ته چاه به سطح زمین بود. لیکن با توسعه سیستم حفاری دورانی، وظایف گل حفاری چاه عمیق حفاری نیز سنگین‏تر شده است. اجرای وظایف محوله به گل و سیال حفاری در عملیات حفر چاه آنقدر مهم و اساسی است که نمی‏توان اهمیت آنها را نادیده گرفت به همین دلیل باید در انتخاب و نگهداری و حفاری چاه بکارگیری آن دقت لازم را انجام داد .

ایزدخواست که یزدخواست هم خوانده می‌شود، در بخش مرکزی شهرستان آباده در استان فارس واقع شده است. آباده در ۲۷۰ کیلومتری شمال شیراز قرار دارد. ایزدخواست شهری باستانی است. بیشتر جهان‌گردان خارجی در سیاحت‌نامه‌ی خود از این شهر و از قلعه‌ی ایزدخواست نام برده‌اند. یکی از آثار باستانی که در این منطقه همچنان پابرجا است، قلعه یا دژ ایزدخواست نام دارد.قدمت قلعه‌ی باستانی ایزدخواست به دوره‌ی ساسانیان برمی‌گردد. محل آن در ۷ کیلومتری شمال ایزخواست و ۷۵ کیلومتری هتل پرسپولیس شیراز شمال آباده است. نام‌های دیگری هم دارد، مانند قلعه سرسنگ یا قلعه کهنه. اما ببینیم این قلعه چه ویژگی‌های شگفتی دارد که آن‌را منحصر به‌فرد می‌کند. یک نکته‌ی جالب درمورد دژ ایزدخواست شباهت آن با «ارگ بم» است. ارگ بم بزرگ‌ترین سازه‌ی خشتی دنیا بود که در اثر زلزله‌ی سال ۱۳۸۲ تقریبا از بین رفت و خوشبختانه در همان زمان بازسازی شد. بعد از ارگ بم، دژ ایزدخواست بزرگترین قلعه‌ی خشتی در دنیا است. قلعه ایزدخواستاما ماجرا با وسعت آن به پایان نمی‌رسد؛ بلکه نخستین بنای طبقانی در دنیا هم است. معماری چشمگیر دژ ایزدخواست به گونه‌ای است که درون آن خانه‌های کوچک در کوچه‌های تنگ و باریک ساخته شده است. خانه‌ها حیاط نداشتند و پشت‌بام طبقه‌ی اول، حیاط طبقه‌ی دوم بوده است. تصویری شبیه آنچه در ماسوله یا پاوه و مریوان می‌بینیم. این خانه‌های کوچک بالکن هم داشته‌اند و اثر این بالکن‌هایی که از چوب اضافه‌ی سقف‌ها بوده‌اند، همچنان وجود دارد.برای ساخت خانه‌ها از چوب و گل به‌صورت خشت بهره برده‌اند تا وزن اندکی بر کف قلعه تحمیل کند و به این ترتیب با امکانات حدود ۲ هزار سال پیش، پنج طبقه ساختمان در محدوده‌ای هتل پارس شیراز کوچک ساخته شد. تصور کنید ساکن چنین قلعه‌ای باشید، در یکی از طبقه‌ها زندگی کنید و هر روز بتوانید علاوه بر منظره‌ی زیبای اطراف، زمین‌های کشاورزی خود را ببینید.شکوه این قلعه تنها به معماری آن برنمی‌گردد، بلکه محل ساخت آن بسیار هوشمندانه بوده است. دژ ایزدخواست در طول تاریخ فتح نشده و همواره دست‌نیافتنی باقی مانده است. قلعه روی صخره‌ای طبیعی بنا شده و تنها ضلع غربی آن تقریبا با زمین هم‌سطح است.